пятница, 21 октября 2022 г.

Nağıllar dünyasına aparan yol

 Uşaqlar  nağılları  niyə  sevir ? Və ya valideyn, nənə - baba  uşaqlara  niyə nağıl danışmalıdır ?  Bu  çox  bəsit, adi  bir  şey  kimi  gələ  bilər, amma  mahiyyətinə  vardıqda  bir  çox  açıqlama ilə  nağıl  danışmağın nə  qədər  faydalı  olmasını  izah  etmək  olar.  Nağıl bir  terapiya  üsuludur. Nitq  inkişafı,  diqqətin  toplanması, təfəkkür , təxəyyül  formalaşır, mədəni ünsiyyət qurmasını  şərait  yaradır, müqayisələr  etməyi  bacarır, xeyir  və şər anlamlarını qavrayır. Təbii  nağılların  məzmunu  da məqsədəuyğun  şəkildə  xüsusi  olaraq  seçilməlidir. Məsələn  şiddət  üslublu  nağıllar uşağın  psixoloji ovqatına mənfi təsir edir, qorxular, aqressiya, şiddət  göstərmə  istəyi, ünsiyyət  pozğunluğu, yoldaşları  ilə  yola  gedə bilməmə, ailəsindən 


uzaqlaşma    hətta  iştah  pozuntusu belə yaradır. Təhlükə yaradan nağıllar siyahısına   " samizdat nağıllar "  deyilir. Bəzi nağıllar da var ki, orda cəzalandırma üslubunu  görmək  olur.  Hər bir  aildə isterika yaradan, ərköyün böyüdülən, sözə baxmayan uşaq ola bilər. Həmin cəzalandırma  nağıllarında da şiddət  olmadan  hansı  formada  cəzalandırıb  onu mənfi  əməllərdən  çəkindirmək olar kimi  suallarına  cavab tapmaq olar. Yəni hər bir uşaq mükafatlandırıldığı kimi, nöqsanlarına görə  cəzlandırılmalıdır  da. Bəzən uşaqlar  məsləhəti  sevmir , amma nağıllara qulaq  asarkən hansısa mənfi  əməlini mütləq o nağılda tapa biləcək. Özünü o nağıldakı qəhrəman və ya obrazın yerində hiss edəcək. Əməllərini götür - qoy edə biləcək.

Bundan  başqa, müxtəlif  duyğuları qavrayacaq, qarşısına çıxan məsələlər  və  ya  çətinliklər  zamanı  həmin  dinlədiyi nağıllar köməyinə gələcək. Hansı əməllərin  zərərli, hansı  əməllərin  faydalı olduğunu öyərənəcək.

Terapiya - bildiyiniz  kimi  müalicə deməkdir. Nağıl terapiyası ilə aqressiv , qorxuları və ya fobiyaları olan, ünsiyyət  çatışmazlığı sözə baxmayan - isterika çıxaran, həmçinin  davranışında nöqsanlar, yaramazlıq  edən  uşaqlar üçün çox əhəmiyyətli  vasitədir. Nağılda  dinlədiyi nəticə istənilən nöqsanına  səmərə  verəcəkdir.

Təhsildə inkişaf və innovasiyalar üzrə VI qrant müsabiqəsində qalib olmuş “Nağıl Terapiyası” layihəsinin böyük üstünlükləri olacaqdır. Müsahibim layihənin rəhbəri, 167 nömrəli tam orta məktəbin müəllimi Abbasova Lamiyə xanımdır.

Müsahibim bildirir ki, bu layihənin əsas müsbət tərəfi, müəyyən psixaloji problemləri olan şagirdləri məhz bu terapiya ilə sakitləşdirməkdir. Ən  azı  axşam  vaxtı  zamanınızı  onlara,  yəni  uşaqlara  ayıraraq  onları  özünüz  yatızdırıb, nağıllar  danışın. Nağılı  sizin  dilinizdən  eşitməklə  bərabər,  sizi  öz yanında  görmək,  sizə  yaxın  olmaq  istəyinin  olduğunu unutmayın !  Çünki nağıl danışmaqla  bərabər, siz onlarla yaxın  təmasda  olacaqsınız. Nağıldakı qəhrəmanların simasını  sizin  simanızla  canlandırmağa  başlayacaq. Çünki  siz  onlar  üçün  qəhrəmansınız, sizə  olan  sevgisi, sizi  incitdiyi  anları  xatırlayıb davranış  qaydalarını  düzəltməyə  çalışacaqlar.

Öz  yoldaşları  ilə  oynayarkən, oturarkən  nağılı  sərbəst  olaraq  danışmaq  həvəsi  yaranacaq, dünyagörüşünün  formalaşmasına , gələcəkdə  dərslərini  daha  yaxşı  öyrənmə  qabiliyyətinə  müsbət  təsir  göstərəcəkdir. Digər  saylarımızda  buna  nümunə  olaraq  siz  valideynlərə  nağıllar  təqdim  edəcəyik  ki,  bu  nağıllardan  istifadə  edib  övladlarınızın  davranışını,  ünsiyyət  qurmasını, yoldaşlığı, çətin şəraitə  uyğunlaşmaq kimi məsələləri öyrənməsini  formalaşdıra  bilərsiniz.

Комментариев нет:

Отправить комментарий